یکی از رایج ترین افزودنی های غذایی که امروزه در صنعت به مقدار زیاد یافت می شود، اسید سیتریک نام دارد. اما با این وجود، این ماده هنوز هم برای بسیاری از افراد مرموز و ناشناخته است. برخی از کشورها، از این ماده به عنوان افزودنی در غذاها، لوازم آرایشی و بسیاری از محصولات استفاده می کنند. در این شرایط بهتر است از فواید و مضرات آن آگاه باشید. در ادامه به بررسی فواید و مضرات اسید سیتریک خوراکی و اینکه آیا این ماده برای بدن مضر است یا خیر، می پردازیم.
زمانی که اسید سیتریک می خورید چه اتفاقی می افتد؟
زمانی که این ماده وارد جریان خون شما می شود، در نهایت از طریق ادرار دفع می شود. این ماده دارای خواص آنتی اکسیدانی، قلیایی و ضدالتهابی است. همانطور که گفته شد ممکن است برای برخی از افراد که دارای سیستم گوارش حساس، رفلاکس شدید، آلرژی و پوست حساس هستند، تحریک کننده باشد.
کاربردها:
برخی از رایج ترین کاربردهای اسید سیتریک عبارت اند از:
- عامل کیلیت کننده
- رایحه در محصولات زیبایی و پاک کننده
- افزودن طعم مرکبات و ترشی به غذاها و نوشیدنی ها
است. همچنین نگهداری غذاها و نوشیدنی ها به دلیل توانایی حفظ ثبات مواد تشکیل دهنده، از کاربردهای آن به شمار می آید.
مزایا و معایب:
این ماده نیز مانند سایر ترکیبات در کنار تمام فوایدی که دارد، خالی از عیب نیست. در ادامه به بررسی فواید و مضرات این ماده می پردازیم.
فواید:
این ترکیب اثرات ضدالتهابی و آنتی اکسیدانی دارد. به دلیل خواص آنتی اکسیدانی که دارد، در مباره با استرس اکسیداتیو یا آسیب های ناشی از رادیکال های آزاد موثر عمل می کند.
پیشگیری از سنگ کلیه:
این ماده می تواند به جلوگیری از سنگ کلیه کمک کند. بنابراین در افرادی که سطح سیترات پایینی دارند به پیشگیری از تشکیل سنگ کمک می کند. سنگ کلیه عموما در افرادی که ادرار اسیدی دارند، رخ می دهد.
از این رو هر چه مقدار اسید سیتریک در ادرار شما بیشتر باشد، کلیه شما در برابر تشکیل سنگ های جدید مقاوم می شود.
ارتقا سلامت پوست:
حفاظت از سلامت پوست از دیگر مزایای استفاده از این ماده است. این ماده یک آلفا هیدروکسی اسید است که می تواند در برخی از محصولات مراقبت از پوست یافت شود. در این مواد، برای تنظیم اسیدیته یا ترویج لایه برداری به پوست اضافه می شود. این ماده را در برخی از محصولات ضد پیری مانند سرم ها، ماسک ها و کرم های شب خواهید یافت. به طور کلی به عنوان یک آنتی اکسیدان از پوست در برابر پیری، آسیب های محیطی و استرس اکسیداتیو محافظت می نماید.این ترکیب در محصولات شوینده و مراقبت از پوست یافت می شود. دارای خاصیت نگهدارندگی است و به عنوان یک آلفا هیدروکسی اسید در مبارزه با التهابات و علائم پیری موثر است. به لایه برداری پوست کمک می کند و سلول های مرده را حذف می نماید. سلول های پوست را تقویت می کند و خاصیت ارتجاعی آن را بهبود می بخشد. اما دوز بالا یا قرارگیری طولانی مدت در معرض این ماده می تواند مضر باشد و پوست را تحریک کند.
افزایش جذب مواد معدنی:
این ماده ترکیبی اسیدی است که در جذب مواد معدنی قلیایی بسیار موثر عمل می کند. در واقع در زمان مصرف این ماده مقادیر بیشتری از مواد معدنی مانند پتاسیم، منیزیم، کلسیم، سدیم، منگنز و آهن را جذب خواهید کرد. همچنین این ماده می تواند عوارض ناشی از غذاهای اسیدی را کاهش دهد. این ماده را به بسیاری از مکمل ها می افزایند تا آنها را حفظ کند، pH را متعادل کرده و قدرت جذب آنها را افزایش دهد.
مضرات اسید سیتریک:
همواره این نگرانی در بین مردم وجود دارد که این ماده اسیدی مصنوعی است و می تواند اثرات منفی بر سلامتی داشته باشد. به ویژه زمانی که به مقدار زیاد در غذاهای بسته بندی یافت شود. در ادامه به بررسی برخی از مضرات این ماده می پردازیم.
محرک پوست:
این ترکیب می تواند برای افرادی که پوست حساسی دارند، بسیار قوی و محرک باشد. به ویژه زمانی که در محصولات تمیز کننده استفاده می شود، می تواند مجاری بینی را تحریک کند و باعث بروز بیشتر علائم آسم شود. این ماده به طور کلی ایمن است؛ اما می تواند باعث تحریک پوستی شود و سوزش، تورم و کهیر را به دنبال داشته باشد.
تشدید دردهای گوارشی:
از دیگر عوارض این ماده می توان به تشدید دردهای گوارشی اشاره کرد. بنابراین اگر اسید معده پایینی دارید، باید از خوراکی های اسیدی دوری نمایید. غذاهای اسیدی می تواند باعث علائم سوزش سر دل و رفلاکس در برخی افراد شوند.
خرابی دندان ها:
این اسید عواقب جبران ناپذیری برای دندان ها و لثه ها دارد. همچنین باعث آسیب به مینای دندان می شود. برای مثال زمانی که غذا با اسیدیته بالا مصرف می نمایید، سطح pH در دهان شما کاهش می یابد. در این محیط استحکام مینای دندان کاهش می یابد و به دنبال آن دندان ها ترک خورده و آسیب جدی می بینند.